Bijeenkomst NVB

Het jaarcongres van de NVB had als thema: “verbinden op inhoud”. Wat betreft de Twitter-biblio-community is wel degelijk sprake geweest van een verbinding op inhoud. Er was gratis draadloos internet beschikbaar dat goed functioneerde en zoals nog is na te lezen op de Twittersite en in de speciale #nvb09 Twub is er goed gebruik van gemaakt. En ik moet zeggen dat het erg leuk was om te doen: het bijwonen van een congres en real time meelezen wat anderen meemaken en zelf in de discussie meegaan. Het live bloggen is er bij ingeschoten, maar dat heeft dacht ik alleen Dee’tje gered. Ikzelf heb 51 tweets gemaakt met de hashtag #nvb09. Alle tweets, ook die van anderen waren als twitterfontein te zien in de lounge bij Ebsco en op de site van de NVB zelf.

Naast het twitterverbond heb ik me ook verbonden gevoeld met alle oud- en ex-collega’s, alle oude en nieuwe bekenden die ik in levende lijve heb gesproken en gezien. Het was ook in dat opzicht een geslaagd congres.

En was het ook leerzaam, ofwel heb ik er wat van opgestoken?

Ja, ook wel. Ik ben met drie reflectie-onderwerpen naar huis gegaan en nu na een zwaar regenachtig weekend zit ik er nog steeds over na te denken.

De eerste kwam van de key-note-spreker Bas Haring. Ik had vooraf het artikel “Bas Haring: ‘Pile not file’” gelezen in de informatieprofessional en was niet onder de indruk. Ook nu weer gaf hij een verslag van zijn poging om zijn spullen te ordenen op een eendimensionale manier. Zelfs in de goeie oude tijd, toen we nog met kaartcatalogi werkten was er al sprake van meervoudige ingangen en nu met het ‘tagging’ is multidimensionale toegang tot informatie eerder norm dan uitzondering. Ook zijn ‘restbox’ is na het “Everything is miscellaneous items” van David Weinberger niet echt een originele gedachte. Maar hij, Bas Haring, bracht het wel leuk. In drie kernwoorden adviseerde hij: niet-perfectonistisch structureren, zoekserendipity en eilandisering (verbinden vervlakt zegt hij). De kerngedachte die me bij bleef is dat het helpt als je probeert ergens op een andere manier naar te kijken. Bas haalde een anekdote aan van een schilder die een krijttekening had gemaakt, het begon te regenen en terwijl Bas naarstig naar een dekzeiltje zocht, was de schilder heel tevreden over wat hij had gedaan.

Deed me erg denken aan The Painter’s Link een nummer van Kate Bush van haar CD Aerial. Zij beschrijft daar de dag: in ‘architects dream’ heeft de schilder een schilderij gemaakt en dan:”

The painter:
It’s raining What has become of my painting All the colours are running

The chorus:
So all the colours run
So all the colours run
See what they have become
A wonderful sunset

En vervolgens gaat de zon onder in Sunset.


Het tweede onderwerp van mijn reflecties wed aangedragen door Andrew Keen, schrijver van “The cult of the amateur”. In dat boek geeft hij Internet de schuld van de verwording van de maatschappij, maar in dit praatje – Digital Vertigo(link is van eerder praatje met dezelfde titel) – nam hij dat terug. Het is niet internet, maar het zijn de sociale media. Sociale media zijn de vervanging van autoriteit en de aantasting van de autoriteit tast de maatschappelijke organisatie aan, maar vraagt Keen zich af, hoe overleven we als organisaties verdwijnen en alleen individuen overblijven? De wereld wordt plat en dan moet je wel aan de sociale media. We moeten ons zelf verkopen en darwinistische strijd leveren met elkaar. Toevallig, of juist niet toevallig, stond er in de weekendbijlage van NRC dit weekend een stuk van hoogleraar sociologie Frank Furedi. Aantasting van gezag brengt vrijheid in gedrang, zegt hij. Plato was er al bang voor: dan krijg je nl anarchie. Moreel gezag ligt natuurlijk bij ouderen en ouders / leraren en is in grondslag nodig. In ditzelfde weekend heeft ook de Volkskrant een stuk van Peter Giesen over de aantasting van het gezag van de expert, van de wetenschap. Keen probeert de hypocrisie aan te pakken door te laten zien dat de democratie geprezen wordt door de elite die op de sociale media het hoogste woord voeren. We geven onze privacy op , in de oude wereld hadden we onze privacy nog, zegt hij nostalgisch. Maar zijn oplossing spreekt me niet aan: Als je zoals Keen suggereert niet meedoet aan sociale media doe je m.i.juist niet mee aan de maatschappij. Bovendien was er in vroegere tijden ook geen privacy, dat is ook maar een concept van de laatste tijd. Efimova noemde even later in haar praatje over bloggen dat je wel moet opletten want door te bloggen zet je jezelf te kijk in je voortuin.
Kernvraag waar ik mee blijf zitten is: wat kun je als maatschappij doen aan het verval van het gezag en valt dat democratisch op te lossen met respect? Misschien ga ik toch maar eens het boek lezen dat Keen aanraadde van Fred Turner: “From Counterculture to Cyberculture: Stewart Brand, the Whole Earth Network, and the Rise of Digital Utopianism” hoewel ook al weer uit 2006 [volgends de introduction gaat het over de geschiedenis van de cultuur rondom Wired, hoe uit netwerken een nieuwe orde ontstaat waar zelfs leden van de gevestigde orde zich bij aansluiten). Dan toch maar Fiuredi’s nieuwe boek: “Wasted: Why Education Isn't Educating" over “:politicisation of education and the crisis of adult authority”


Het laatste onderwerp wat ik meeneem is over het imago van de informatiespecialist. Klaas-Jan Mollema over de problemen bij de opleiding IDM. Gelukkig is er een Taskforce opgericht (TACIS, Taskforce Arberidsmarktcampagne Informatiespecialisten) die d.m.v. een reclame campagne in ieder geval de bekendheid van het vak op gaat poetsen. Het reclamebureau Co-unlimited gaat de campagne maken onder het motto "wat te doen zonder informatiespecialist" . Sponsoren worden nog gezocht. Het lijkt me een goed streven, want het is inderdaad ook voor een praktijkmens – en niet alleen voor de scholieren die een opleiding moeten kiezen – soms best wel lastig te vertellen wat je doet voor werk.


Dus probeer ik nu anders tegen de gebruikelijke processen aan te kijken, cultuurmaatschappelijk een antwoord te vinden op de vraag hoe het respect/ gezag te herstellen en wacht met spanning op de uitleg wat het vak van informatiespecialist inhoudt.



Ik ga ook nog Lilia Efimova’s proefschrift over bloggen lezen en het boek van Furedi. Genoeg te doen dus in de komende tijd.







Aanbeveling aan NVB en partners voor de volgende bijeenkomst: denk s.v.p. ook aan het aanbod aan stopcontacten voor elektriciteit voor de mensen met een laptop. En verder is wat mij betreft de tijd van de gedrukte reclamefolders voorbij, en ook de notitieblokjes en pennen zijn, in de gedigitaliseerde wereld van de informatiespecialist toch echt een gepasseerd station. Maar met dank voor de zeer geslaagde NVB-dag!